Αφιέρωμα στο Πολιτικό Τραγούδι των δεκαετιών 60’ - 70’ στο ΧΑΝΙ

Με την αμέριστη υποστήριξη του Πολιτιστικού Συλλόγου «Ανέμη» ο Πολυχώρος «Χάνι» με ιδιάτερη χαρά παρουσιάζει το αφιέρωμα στο Πολιτικό Τραγούδι των δεκαετιών 60’ - 70’.

Μια απ’ τις πιο σημαντικές στιγμές του λαϊκού τραγουδιού είναι όταν αυτό σμίγει με τους αγώνες του λαού. Μέσα από το κλάμα της ελληνικής ψυχής, το οποίο εκφράζει, και τη μελωδική λιτότητα, που το διακρίνει, καταφέρνει με ρωμαλέο τρόπο να οδηγήσει όλους εκείνους, που διεκδικούν ανοιχτά πλέον, σε αγωνιστική ανάταση.

Το λαϊκό τραγούδι είχε να αντιμετωπίσει αρκετά εμπόδια κατά τις δεκαετίες εκείνες.

Πρώτα-πρώτα τη λογοκρισία, η οποία σαν πέλεκυς έπεφτε κάθε φορά που κάποιο κομμάτι άφηνε έστω και κάποια υποννοούμενα... κάποιες αιχμές για την κακούργα κοινωνία.

Εκεί όμως που η λογοκρισία ήταν αμείλικτη και που έμπαιναν σε κίνδυνο ακόμη κι οι συντελεστές τέτοιου είδους τραγουδιών, ήταν όταν οι λαϊκοί στίχοι προσπαθούσαν να μιλήσουν πιο ανοιχτά για την άσχημη κοινωνική κατάσταση που επικρατούσε ή εξέφραζαν την παραίνεση του δημιουργού σε αγώνες, με στόχο την κοινωνική αλλαγή.

Αυτά απαγορεύονταν δια ροπάλου.

Φτάνοντας προς το τέλος της δεκαετίας του '50 έχουμε την εμφάνιση στο μουσικό στερέωμα του «Μεγάλου Ερωτικού» του Χατζιδάκι και τη μελοποίηση του «Επιτάφιου» του Γιάννη Ρίτσου.

Η μελοποίηση ποιητών συνεχίστηκε απ' το Μίκη, όμως και άλλοι, καινούργιοι συνθέτες, μαθητές των Θεοδωράκη και Χατζηδάκι, ακολουθώντας τον ίδιο δρόμο, σπεύδουν και μελοποιούν ποιήματα, ενώ παράλληλα κι οι ίδιοι οι ποιητές χαμηλώνουν λιγάκι το μπόι τους και γράφουν στίχους επί τούτου, με σκοπό δηλαδή να γίνουν τραγούδια.

Κι έτσι φτάνουμε στα 1967, οπότε ακολουθεί μια ακόμα μαύρη σελίδα για τον τόπο, που κράτησε εφτά ολόκληρα χρόνια.

Η χώρα μπαίνει στο γύψο από τους συνταγματάρχες της χούντας και κηρύσσεται ο στρατιωτικός νόμος.

Το σύνταγμα και οι ελευθερίες του λαού αναστέλλονται επ' αόριστον και χιλιάδες αριστεροί και άλλοι δημοκράτες συλλαμβάνονται και οδηγούνται στις φυλακές και στα ξερόνησα. Τότε γράφονται με τα πιο μελανά χρώματα οι σελίδες της ιστορίας της πατρίδας.

Τα τραγούδια τώρα, που μιλούν για αγώνες και έχουν σαφή ταξικό προσανατολισμό και συγκεκριμένη πολιτική στόχευση, απαγορεύεται να τραγουδιούνται, να ακούγονται και να αναπαράγονται καθ’ οιονδήποτε τρόπο.

Η περίοδος αυτή όμως, παρά τις απαγορεύσεις, τις φυλακές και τα βασανιστήρια, αποδείχτηκε αρκετά γόνιμη για το πολιτικό τραγούδι.

Και φτάνουμε στα 1973 και στην εξέγερση του Πολυτεχνείου, που αποτέλεσε και την απαρχή της πτώσης της δικτατορίας.

Όλες τις μέρες της πολιορκίας του ιδρύματος, τα απαγορευμένα τραγούδια του Θεοδωράκη ακούγονταν είτε απ' το σταθμό των φοιτητών είτε από τα μεγάφωνα.

Η χούντα πέφτει και όλη αυτή η πολιτιστική σοδειά που μαζεύτηκε την επταετία βγαίνει σαν ορμητικός ποταμός προς τα έξω.

Ο λαός, περιχαρής, το αγκαλιάζει όλο αυτό το ρεύμα κι έτσι αρχίζουν οι μεγάλες συναυλίες στα γήπεδα, στα θέατρα, στους κινηματογράφους, ακόμα και σε χωράφια στην επαρχία, τα οποία κατακλύζονται από κόσμο που τραγουδά συνεπαρμένος, βρισκόμενος σε κατάσταση αγωνιστικής έξαρσης.

Ίσως και να πήγε χαράμι για κάποιους όλη αυτή η αγωνιστική έξαρση και ανάταση του λαού μας σε κείνα τα χρόνια, αφού όλοι γνωρίζουμε τι επακολούθησε και στην πολιτική σκακιέρα και στο τραγούδι.

Πήγε χαράμι, λοιπόν, όλο αυτό το εγχείρημα;

Θα απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα με το τραγούδι του Μάνου Λοϊζου που λέει:

«Τίποτα δεν πάει χαμένο στη χαμένη σου ζωή

τ' όνειρό σου ανασταίνω και το κάθε σου γιατί».