EΤΣΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ Η ΕΞΟΦΛΗΣΗ ΤΩΝ ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΟΦΕΙΛΩΝ (ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ)

Η εκκαθάριση των υφιστάμενων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων

Η εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων θα γίνει με τρόπο που να διασφαλίζεται ότι δεν θα σωρεύονται νέες ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις στο μέλλον. Η μη σώρευση νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων ορίζεται ως η μη αύξηση του συνόλου των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων που υφίστανται στο τέλος κάθε μήνα. Προς το σκοπό αυτό, οι παρακάτω προϋποθέσεις, που προβλέπονται από την εγκύκλιο 2/21967/0094/13-3-2012, πρέπει να πληρούνται από τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, υπουργεία και νομικά πρόσωπα, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν από την ειδική πίστωση:

• Να έχουν ορίσει Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών, όπως προβλέπεται στο ν.3871/2010.

• Να τηρούν πλήρως λειτουργικό μητρώο και να γνωστοποιούν στο ΓΛΚ τα στοιχεία του μητρώου μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας (e-portal) για τρεις τουλάχιστον μήνες, όπως προβλέπεται από το άρθρο 7 του π.δ. 113/2010. Πλήρως λειτουργικό μητρώο σημαίνει ότι δεν αναλαμβάνονται υποχρεώσεις οι οποίες δεν θα μπορούν να πληρωθούν και ότι παρέχονται αξιόπιστες πληροφορίες για τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί και τις απλήρωτες υποχρεώσεις στα διάφορα στάδια ωρίμανσής τους.

• Να παρακολουθούν σε μηνιαία βάση την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού και να προσαρμόζουν τις πιστώσεις των εξόδων κάθε φορά σε συνάρτηση με την πορεία υλοποίησης των εσόδων. Υστερήσεις στο σκέλος των εσόδων θα πρέπει να μετατρέπονται σε αντίστοιχες μειώσεις στο σκέλος των εξόδων.

• Να εξοφλήσουν μέρος των υφιστάμενων κατά την 31-12-2011 ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων από ίδιους πόρους. Οι φορείς είναι υπεύθυνοι για τις υποχρεώσεις τους και θα πρέπει να εξαντλήσουν τις δυνατότητες των προϋπολογισμών τους για να εξοφλήσουν τις υποχρεώσεις αυτές από τα ταμειακά υπόλοιπα του προηγούμενου έτους, από τα έσοδα τρέχουσας χρήσης, καθώς και από εξοικονόμηση πόρων κατά την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού τους.

• Να δεσμεύονται στη μη σώρευση νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων.

Η ευθύνη για την τήρηση των ανωτέρω ανήκει πρωταρχικά στους ίδιους τους φορείς που ζητούν χρηματοδότηση για να εξοφλήσουν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις. Το ΓΛΚ, στο πλαίσιο του αρμοδιοτήτων του να θέτει κανόνες και να ασκεί εποπτεία στη δημοσιονομική διαχείριση της Γενικής Κυβέρνησης, έχει σχεδιάσει διαδικασίες για την κατανομή της ειδικής πίστωσης που περιλαμβάνουν εξασφαλίσεις των ανωτέρω προϋποθέσεων. Το ΓΛΚ και τα αρμόδια υπουργεία θα παρακολουθούν στενά την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και μηνιαίες εκθέσεις για την πορεία εξόφλησης θα δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών.

Για την εγγραφή και μεταφορά των αναγκαίων πιστώσεων στους προϋπολογισμούς των φορέων, προς εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, απαιτείται η υπογραφή μνημονίου κατανόησης μεταξύ του Υπουργείου Οικονομικών/ΓΛΚ και του οικείου Υπουργείου, με το οποίο αναλαμβάνεται ρητά η υποχρέωση από τον αρμόδιο οικονομικά υπεύθυνο για την εφεξής πιστή και απαρέγκλιτη εφαρμογή των περί αναλήψεως υποχρεώσεων διατάξεων και την αποφυγή της δημιουργίας νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων. Αντίστοιχα μνημόνια υπογράφονται μεταξύ των υπουργείων και των εποπτευόμενων από αυτά φορέων.

Η αποπληρωμή και η ομαλοποίηση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων θα γίνεται σύμφωνα με τις ακόλουθες αρχές:

α) Η εξόφληση θα γίνεται με ιεραρχικό τρόπο, δηλαδή θα προηγούνται οι παλαιότερες υποχρεώσεις, λαμβάνοντας υπόψη την ημερομηνία των σχετικών παραστατικών. Η σειρά αυτή μπορεί να ανατρέπεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:

•  όταν προβλέπονται ποινές και πρόστιμα σε περίπτωση καθυστέρησης, όπως τόκοι υπερημερίας κλπ. ή η παροχή εκπτώσεων,
• όταν αφορούν την αντιμετώπιση επιτακτικών και επειγουσών αναγκών, που θα έχουν κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, όπως όταν διακυβεύεται η συνέχιση της λειτουργίας των υπηρεσιών,
•  όταν υφίστανται κίνδυνοι προσφυγής εναντίον των υπηρεσιών, που θα αυξάνουν το κόστος.

Σε κάθε περίπτωση δεν θα εξοφληθούν από το ποσό της έκτακτης χρηματοδότησης ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του 2012 πριν την εξόφληση των υφιστάμενων κατά την 31-12-2011, εκτός εάν υφίστανται κωλύματα νομιμότητας για την εξόφληση κάποιων υποχρεώσεων.

β) Σε περιπτώσεις που υφίστανται φορολογικές ή ασφαλιστικές υποχρεώσεις θα παρακρατούνται τα αντίστοιχα ποσά και θα αποδίδεται το καθαρό ποσό στους δικαιούχους, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και τις εξαιρέσεις που προβλέπονται για συγκεκριμένες περιπτώσεις.

γ) Καμία μη νόμιμη δαπάνη δεν θα χρηματοδοτηθεί.

δ) Οι πληρωμές θα γίνονται το συντομότερο δυνατόν από τη λήψη της χρηματοδότησης. Οι φορείς θα γνωστοποιούν στο ΓΛΚ το ύψος της χρηματοδότησης που μπορούν να απορροφήσουν εντός μηνός έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα λιμνάζουν κεφάλαια σε κάποιους φορείς όταν σε άλλους δεν θα επαρκούν.

Το νέο θεσμικό πλαίσιο (ΠΝΠ της 18-11-2012) προβλέπει τη λειτουργία Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας με σκοπό τη συνεχή παρακολούθηση σε μηνιαία βάση των προϋπολογισμών των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων με στόχο την επίτευξη ισοσκελισμένων προϋπολογισμών. Προβλέπεται η λήψη μέτρων για τη διόρθωση αποκλίσεων και σε περίπτωση μη εφαρμογής ο ΟΤΑ υπάγεται υποχρεωτικά σε Πρόγραμμα Εξυγίανσης.

Τα ποσά με τα οποία θα επιχορηγηθούν οι δήμοι και τα νομικά τους πρόσωπα, για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων, θα παρακρατηθούν τμηματικά εντός τριών έως πέντε ετών από τις προβλεπόμενες μελλοντικές μεταβιβάσεις από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 281Α του ν.3852/2010, το οποίο προστέθηκε με το άρθρο 1 του ν.4071/2012 (Α/85). Τα παρακρατούμενα ποσά θα κατατίθενται στο λογαριασμό του προγράμματος «Αυτοδιοίκηση – Κοινωνική Συνοχή – Ισόρροπη Ανάπτυξη» μέσω του οποίου χρηματοδοτούνται δράσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης μεταξύ των οποίων και οι ΟΤΑ που θα εντάσσονται στο Ειδικό Πρόγραμμα Εξυγίανσης.